رشد
? رشد فقط باسعی و تلاش و توفیق الهی
? با توجه به روایات گاهی به برخی انبیا خطاب شده که اگر مقداری دیگر رفته بودی، اسم تو از دیوان انبیاء حذف می شد. این دارد تکلیف بسیاری از امور را روشن می کند. این الگویی است برای پرونده های باز بشر تا خودشان را محک بزنند و خودشان را مقایسه نکنند و بگویند: آن ها معصوم بودند و از اول، نبی بودند.
? باید دانست که آخرش، عمل اثر دارد، حتی آن کسی که نبی به دنیا می آید «قالَ إِنِّی عَبْدُ اللَّهِ آتانِی الْکتابَ وَ جَعَلَنی نَبِیا… و أَوْصانی بِالصَّلاه و‌‌الزکواه مادمت حیا؛ (نوزاد) گفت: بی تردید من بنده خدایم به من کتاب عطا کرده و مرا پیامبر قرار داده است… ومرا تازنده ام به نماز وزکات سفارش کرده است. مریم/30» یعنی دائم باید سعی و تلاش کنید. وگرنه ممکن است از دست برود.
? اراده با حق تعالی است و پیش فروش نمی کند. انسان و عبد، باید بداند که پرونده اش باز است. سر و کارش با خداست. نبی باشد یا غیر نبی، باید سعی و تلاش کند. این، وسعت عالم و حکمت عالم را می رساند. آن کسی که بد می شود، بد می کند که بد می شود. آن کسی که خوب می شود، باید سعی و تلاش بکند.
? حتی نباید خوبی‌ها را از خودش ببیند: «وَ ما تَوْفیقی إِلاَّ بِاللَّهِ؛ وتوفیق من جز به عنایت خدا نیست.هود/88» اگر می خواهد رشد کند، این‌ها جزء قواعد حرکتی در سلوک عملی است. این درک را هم باید داشته باشد که خودش را منشأ خیر نبیند. قواعد حرکت، جوری تنظیم شده که عبودیت و بندگی زیاد بشود نه تجبّر و سلطنت های کذا و کذا.
حجت‌الاسلام والمسلمین حاج شیخ جعفر ناصری
